Κάτω από την αδαμαντίνη και στο εσωτερικό της οδοντίνης υπάρχει μία κοιλότητα μαλακού ιστού που ονομάζεται οδοντικός πολφός, ο οποίος περιέχει τα νεύρα του δοντιού, φλέβες, αρτηρίες και λεμφικά αγγεία.Η ρίζα περιέχει τον ή τους ριζικούς σωλήνες οι οποίοι εκτείνονται μέχρι την άκρη της.
Όταν ο πολφός μολύνεται, λόγω κάποιας βαθιάς κοιλότητας που μπορεί να οφείλεται σε τερηδόνα μπορεί να νεκρωθεί. Το δόντι δε μπορεί να καταπραΰνει μόνο του την πίεση που ασκείται στο εσωτερικό του. Συνήθως αισθάνεστε πόνο στο δόντι όταν δαγκώνετε κάτι με αυτό, κατά τη μάσηση, καθώς και όταν έρχεται σε επαφή με ζεστά ή παγωμένα τρόφιμα και ροφήματα,ή ακόμα μπορεί και να αισθάνεστε αυτόματο πόνο όχι απαραίτητα μετά από κάποιο ερέθισμα.
Επειδή το δόντι δε μπορεί να γιατρευτεί μόνο του. Χωρίς θεραπεία, η λοίμωξη θα εξαπλωθεί, το οστό γύρω από το δόντι θα αρχίσει να εκφυλίζεται και το δόντι μπορεί να χρειαστεί εξαγωγή. Στις περισσότερες περιπτώσεις ο πόνος χειροτερεύει και ο ασθενής χρειάζεται άμεση οδοντιατρική φροντίδα. Όταν το δόντι παραμείνει χωρίς θεραπεία για μεγάλο χρονικό διάστημα η μόνη εναλλακτική,συνήθως είναι η εξαγωγή του δοντιού. Αυτό μπορεί να κάνει τα γύρω δόντια να στραβώσουν, προκαλώντας δυσκολίες. Παρόλο που η εξαγωγή είναι φθηνότερη, το κενό που μένει απαιτεί την τοποθέτηση εμφυτεύματος ή γέφυρας, τα οποία θα κοστίσουν πολύ περισσότερο από την ενδοδοντική θεραπεία-απονεύρωση. Όταν έχετε την επιλογή είναι πάντα προτιμότερο να κρατήσετε τα δικά σας δόντια μέσα στο στόμα θεραπεύοντάς τα.
Η απονεύρωση είναι μία διαδικασία που γίνεται για να αφαιρεθεί ο κατεστραμμένος ή νεκρός πολφός του ριζικού σωλήνα του δοντιού, μέσω του καθαρισμού του «άρρωστου» πολφού και στη συνέχεια της έμφραξης του ριζικού σωλήνα. Ο ριζικός σωλήνας γεμίζεται με γουταπέρκα, ένα ελαστικό υλικό σαν καουτσούκ, για να προληφθεί η επανεμφάνιση μόλυνσης στο δόντι. Στη συνέχεια το δόντι σφραγίζεται μόνιμα, ή τοποθετούμε έναν άξονα και μία πορσελάνινη στεφάνη. Αυτό επιτρέπει στους ασθενείς να διατηρήσουν τα δόντια μέσα στην στοματική κοιλότητα για πάρα πολλά χρόνια.
Αρχικά γίνεται τοπική αναισθησία για να μουδιάσει η περιοχή. Στη συνέχεια τοποθετείται μία ελαστική μεμβράνη γύρω από το δόντι ώστε να το απομονώσει
Αφου αφαιρεθει η τερηδονα και βρεθουν ολοι οι ριζικοι σωληνες τοποθετούνται φάρμακα μέσα στους ριζικούς σωλήνες για να καταπολεμηθούν τα βακτήρια. Μετά την απολύμανση όλων των ριζικών σωλήνων ο οδοντιατρος γεμίζει τους ριζικούς σωλήνες με γουταπέρκα. Μετά την διαδικασία της απονεύρωσης μπορεί να γίνει αμέσως το μόνιμο σφράγισμα.
Εάν λείπει πολύ οδοντική ουσία, ενδέχεται να τοποθετηθεί ένας μεταλλικός άξονας πάνω από το ριζικό σωλήνα για να ενισχυθεί το δόντι. Όταν γεμίσει, η περιοχή σφραγίζεται μόνιμα. Τέλος, μία πορσελάνινη στεφάνη (θήκη) τοποθετείται συνήθως πάνω από το δόντι για να ενισχύσει τη δομή του και να βελτιώσει την εμφάνισή του στην περίπτωση κατά την οποία έχουμε πολύ μεγάλη αλλαγή του χρώματος που δεν μπορεί να καλυφθεί με απλή λεύκανση.
Η φλεγμονή των ιστών ίσως προκαλέσει μιά πολύ μικρή δυσφορία για μερικές μέρες, κάτι που μπορεί να ελεγχθεί με απλά παυσίπονα. Η παρακολούθηση της επούλωσης των ιστών, σε περιπτώσεις με μεγάλα αποστήματα γίνεται μέσω μίας επαναληπτικής εξέτασης.
Τα απλά παυσίπονα που μπορείτε να προμηθευτείτε χωρίς ιατρική συνταγή καταφέρνουν συνήθως να σας ανακουφίσουν. Και να θυμάστε πάντα ότι, εάν τα δόντια σας πόναγαν πριν έρθετε για θεραπεία, μπορεί να χρειαστεί λίγος χρόνος για να επουλωθούν και να επανέλθουν στη φυσιολογική τους κατάσταση.
Κατά τη διάρκεια των πρώτων ημερών μετά τη θεραπεία, προσπαθήστε απλά να μη δαγκώνετε και να μη τρώτε με τα δόντια της συγκεκριμένης περιοχής.
Όταν ολοκληρωθεί η απονεύρωσή σας, τοποθετείτε ένα προσωρινό σφράγισμα.Το δόντι συνεχίζει να αντλεί θρεπτικά στοιχεία από τους γειτονικούς ιστούς, αλλά πρέπει να αποκατασταθεί μόνιμα. Πρέπει να αποκαταστήσετε μόνιμα το δόντι σας. Ο τύπος της αποκατάστασης που θα επιλεγεί εξαρτάται από την τοποθεσία και την κατάσταση του δοντιού. Είναι επίσης σημαντικό η αποκατάσταση του δοντιού σας να γίνει σύντομα εντος 10-15 ημερών επειδή το προσωρινό σφράγισμα θα φύγει με το πέρασμα του χρόνου.
Όταν η απονεύρωση γίνεται με το σωστό επιστημονικό τρόπο το θεραπευμένο σας δόντι μπορεί να κρατήσει για όλη σας τη ζωή. Χρειάζεται και αυτό, όπως και τα άλλα δόντια σας, σωστή φροντίδα, που περιλαμβάνει το πλύσιμο των δοντιών, τη χρήση οδοντικού νήματος και, το σημαντικότερο, επίσκεψη ανά εξάμηνο στον οδοντίατρο για καθαρισμό και έλεγχο.
Αυτό είναι πολύ σημαντικό γιατί ο έλεγχος μπορεί να προλάβει προβλήματα που αν τα αφήσεις μπορεί να εξελιχθούν, πχ. μία μικρή τερηδόνα χρειάζεται ένα απλό σφράγισμα, μία μεγάλη τερηδόνα μπορεί να χρειαστεί ενδοδοντική θεραπεία η και θήκη απο πορσελάνη η ακόμα και εξαγωγή αν η τερηδόνα έχει προχωρήσει πολύ βαθιά κάτω από τα ούλα.
