Είναι η ειδικότητα της οδοντιατρικής που ασχολείται με την αποκατάσταση του στόματος του ασθενή σε περιπτώσεις που έχουν χαθεί τμήματα δοντιών, ολόκληρα δόντια ή και όλα τα δόντια, αλλά και μεγαλύτερα τμήματα ιστών του στόματος και του προσώπου. Περιλαμβάνει την ακίνητη προσθετική (ολοκεραμικές ή μεταλλοκεραμικές στεφάνες, γέφυρες, όψεις κ.α.), την κινητή προσθετική (ολικές, μερικές ή επένθετες οδοντοστοιχίες), την επιεμφυτευματική προσθετική (στεφάνες, γέφυρες ή οδοντοστοιχίες επί εμφυτευμάτων) και τη θεραπεία διαφόρων παθήσεων των αρθρώσεων και των μυών του στόματος.
Στόχος της προσθετικής είναι η αποκατάσταση του στόματος του ασθενή λειτουργικά (μάσηση, ομιλία, εξάλειψη πόνου κ.α.) και αισθητικά (χαμόγελο, χείλη, εμφάνιση προσώπου κ.α.).
Η ακίνητη προσθετική περιλαμβάνει ολοκεραμικές ή μεταλλοκεραμικές στεφάνες, γέφυρες, όψεις κ.α.
Η Στεφάνη είναι ένα «οδοντικό κατάλληλα διαμορφωμένο καπάκι» που τοποθετείται πάνω από ένα φυσικό δόντι. Χρησιμοποιούνται επίσης και στην περίπτωση εκτεταμένων βλαβών, σε ενδοδοντικά θεραπευμένα (απονευρωμένα) δόντια και σε οδοντικά εμφυτεύματα.
Είναι οι πιο συνηθισμένες μορφές ακίνητης προσθετικής είτε ως στεφάνη θήκη (1 δόντι) είτε ως γέφυρες. Είναι αξιόπιστες και ανθεκτικές καθώς το μέταλλο εξασφαλίζει την αντοχή αλλά και αισθητικά αποδεκτές λόγω της πορσελάνης. Ωστόσο λόγω του σκούρου χρώματος του μετάλλου και της αδιαφάνειας που τοποθετείται πάνω σε αυτό, το τείχος των κρυστάλλων πορσελάνης είναι μικρό κι έτσι το δόντι δεν δίνει τη «ζωντανή» φυσική απόχρωση. Παρόλ’ αυτά ακόμα και σήμερα είναι μια σωστή και προσιτή λύση ιδιαίτερα για τα οπίσθια δόντια, που συνδυάζει την αντοχή και την αισθητική.
Το ζιρκόνιο είναι ένα μέταλλο που έχει λευκό χρώμα κι έτσι δεν χρειάζεται να καλυφθεί με αδιαφάνεια. Ως αποτέλεσμα το τείχος πορσελάνης είναι αρκετό και η εργασία έχει μια άψογη αισθητική απόδοση χωρίς να υπολείπεται σε αντοχή αφού το ζιρκόνιο είναι πολύ ανθεκτικό.
Είναι προσθετικές εργασίες αποκλειστικά κατασκευασμένες από πορσελάνη και ως εκ τούτου δίνουν το πιο τέλειο αισθητικό αποτέλεσμα. Ωστόσο λόγω της απουσίας μετάλλου υπολείπονται σε αντοχή παρά τη σημαντική βελτίωση σε αυτό τον τομέα από τις νέες τεχνικές.
Μια οδοντική γέφυρα χρησιμοποιείται για να καλυφθεί ένας κενός χώρος μεταξύ δύο δοντιών. Μια γέφυρα αποτελείται από δύο κορώνες που καλύπτουν τα δόντια και στις δύο πλευρές του χάσματος. Ο απλούστερος και πιο κοινός τύπος της γέφυρας είναι μια γέφυρα τριών δοντιών. Αν δεν καλύψουμε το κενό ανάμεσα στα δόντια, θα υπάρξει μια μεγάλη πιθανότητα τα δόντια να αρχίσουν να μετακινούνται και τελικά να χαθεί η αισθητική μας, αλλα κυρίως το σωστό δάγκωμα.
Το πλεονέκτημα των γεφυρών είναι ότι παραμένουν προσκολλημένες στα φυσικά δόντια και χαρίζουν ένα άρτιο αισθητικό αποτέλεσμα, διότι δε διακρίνονται καθόλου από τα φυσικά δόντια.
Το μειονέκτημα τους είναι ότι ο ασθενής πρέπει να υποβληθεί σε τρόχισμα των φυσικών δοντιών που θα χρησιμοποιούνταν ως στηρίγματα. Η τοποθέτηση εμφυτευμάτων μας δίνει τη δυνατότητα να ξεπεραστεί το μειονέκτημα αυτό.
Η κινητή προσθετική ολικές, μερικές ή επένθετες οδοντοστοιχίες, την επιεμφυτευματική προσθετική (στεφάνες, γέφυρες ή οδοντοστοιχίες επί εμφυτευμάτων) και τη θεραπεία διαφόρων παθήσεων των αρθρώσεων και των μυών του στόματος.
Η ολική οδοντοστοιχία χρησιμοποιείται όταν από την γνάθο λείπουν όλα τα δόντια. Είναι μια κινητή κατασκευή που αντικαθιστά όλα τα δόντια, στηρίζεται στους μαλακούς ιστούς και χρησιμοποιείται σε περιπτώσεις που δεν μπορεί να γίνει ακίνητη προσθετική αποκατάσταση με την χρήση εμφυτευμάτων.
Οι μερικές οδοντοστοιχίες χρησιμοποιούνται όταν σε μια γνάθο λείπουν αρκετά δόντια και δεν μπορούμε να αποκαταστήσουμε τα κενά χρησιμοποιώντας οδοντικές γέφυρες πορσελάνης, είτε εμφυτεύματα. Είναι μια κατασκευή που στηρίζεται στα εναπομείναντα δόντια, αφαιρείται από το στόμα και καθαρίζεται καθημερινά από τον ασθενή.
Πρόκειται για ελάχιστα επεμβατικές κατασκευές είτε από πολυμερές υλικό είτε από πορσελάνη.
Χρησιμοποιούνται σε περιπτώσεις που χρειάζεται να ενισχυθεί το δόντι εξαιτίας απώλειας μεγάλης ποσότητας οδοντικής ουσίας. Επίσης, είναι η ιδανικότερη λύση σε περιπτώσεις που χρειάζεται να δημιουργηθεί σωστό σημείο επαφής.
Το ένθετο-επένθετο-υπερένθετο δομείται από τον οδοντοτεχνίτη εκτός στόματος μετά από λήψη αποτυπώματος στο ιατρείο. Η υπερκατασκευή αυτή συγκολλάται στο δόντι με ειδική διαδικασία και η πρόγνωση της βιωσιμότητάς της είναι άριστη.
Η εν λόγω κατασκευή αναπληρώνει το δόντι που λείπει καλύπτοντάς το σαν “καπάκι”. Είναι μεγαλύτερης αντοχής από ένα απλό σφράγισμα και ακόμα καλύτερης αισθητικής. Σε σχέση με τις στεφάνες (θήκες) είναι πιο συντηρητική διαδικασία, επειδή δεν τροχίζεται όλο το δόντι περιμετρικά- απλά συμπληρώνεται με την κατασκευή αυτή το τμήμα του δοντιού που λείπει. Επιπλέον, αν κριθεί αναγκαίο στο μέλλον, το δόντι θα είναι δυνατόν να τροχιστεί προκειμένου να τοποθετηθεί στεφάνη.
