Πολλοί έχουν ακουστά τα σφραγίσματα δοντιών και ακόμα περισσότεροι έχουν κάνει τουλάχιστον ένα στη ζωή τους. Ο έντονος πόνος συνήθως αποτελεί ένα από τα πιο βασικά συμπτώματα που μπορεί να αναγκάσουν έναν ασθενή να κάνει σφράγισμα.
Ένας οδοντίατρος θα προτείνει την συγκεκριμένη θεραπεία στην περίπτωση που μέρος ενός δοντιού έχει χαθεί και έχει δημιουργηθεί μία οπή. Βασικό αίτιο για αυτή την παθολογική κατάσταση είναι κατά κύριο λόγο η τερηδόνα. Τα οδοντικά σφραγίσματα μπορούν να πραγματοποιηθούν τόσο σε ενήλικες, όσο και σε παιδιά και σίγουρα αποτελούν μία από τις συχνότερες αιτίες που ένας ασθενής θα επισκεφτεί έναν οδοντίατρο.
Το οδοντικό σφράγισμα είναι μια διαδικασία κατά την οποία ο οδοντίατρος «γεμίζει» με ένα ειδικό υλικό μία οπή/ κοιλότητα, η οποία έχει δημιουργηθεί στην επιφάνεια ενός δοντιού. Ουσιαστικά, πρόκειται για μία οδοντιατρική πράξη κατά την οποία επανορθώνεται η δομή του δοντιού και αναπληρώνεται η οδοντική ουσία, η οποία έχει χαθεί. Ένας ασθενής μπορεί να χρειαστεί να κάνει σφράγισμα εάν έχει τερηδόνα ή εάν τμήματα του δοντιού έχουν χαθεί λόγω κάποιου τραύματος.
Η κύρια αιτία που οδηγεί σε οδοντικά σφραγίσματα είναι η τερηδόνα. Η τερηδόνα αποτελεί μία συνηθισμένη οδοντική πάθηση με την οποία έρχονται αντιμέτωποι παιδιά, έφηβοι αλλά και ενήλικες. Προκαλείται από έναν συνδυασμό παραγόντων, με την ελλιπή στοματική υγιεινή να είναι ο βασικότερος.
Η τερηδόνα ουσιαστικά θεωρείται μία βλάβη στο δόντι που μπορεί να συμβεί όταν επιβλαβή βακτήρια παράγουν οξέα που επιτίθενται στο σμάλτο των δοντιών. Αυτή η διαδικασία έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία τρυπών (κοιλοτήτων) στα δόντια. Μια σοβαρή περίπτωση τερηδόνας μπορεί να προκαλέσει μεγάλη τρύπα ή ακόμα και καταστροφή ολόκληρου του δοντιού. Εάν η τερηδόνα δεν αντιμετωπιστεί, μπορεί να προκαλέσει πόνο, μόλυνση, ακόμη και απώλεια δοντιών.
Μία από τις πρώτες ενδείξεις ύπαρξης τερηδόνας μπορεί να είναι μια λευκή κηλίδα στο δόντι. Αυτό αποτελεί και ένα σημάδι πρόωρης φθοράς. Στα πρώιμα στάδια, η τερηδόνα μπορεί να αντιμετωπιστεί εύκολα με σωστή στοματική υγιεινή και χρήση ειδικής οδοντόκρεμας κλπ. Παρ’ όλα αυτά, εάν η πάθηση δεν αντιμετωπιστεί και εξακολουθήσει να εξελίσσεται, τότε το σμάλτο του δοντιού θα αποδυναμωθεί και εν τέλει θα καταστραφεί, σχηματίζοντας με αυτό τον τρόπο μια κοιλότητα.
Οι κοιλότητες που δημιουργούνται εξαιτίας της τερηδόνας προκαλούν την εκδήλωση διάφορων συμπτωμάτων. Αυτά τα συμπτώματα ποικίλλουν ανάλογα με το μέγεθος, αλλά και τη θέση των κοιλοτήτων. Καθώς η φθορά του δοντιού μεγαλώνει, μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα όπως:
Πολλοί ασθενείς μπορεί να μη γνωρίζουν ότι σε κάποιο δόντι τους σχηματίζεται μία κοιλότητα, καθώς η διαδικασία μπορεί να βρίσκεται σε πρώιμα στάδια και έτσι δεν έχει εκδηλωθεί πόνος ή ευαισθησία. Ακριβώς γι’ αυτό το λόγο είναι πολύ σημαντικές οι προληπτικές εξετάσεις και ο ετήσιος οδοντικός έλεγχος με σκοπό τον επαγγελματικό καθαρισμό των δοντιών. Ωστόσο, στην περίπτωση που κάποιος αισθανθεί πόνο στο δόντι ή στο στόμα, θα πρέπει άμεσα να προγραμματίσει ένα ραντεβού με ένα οδοντίατρο.
Ο βασικός τρόπος αντιμετώπισης των κοιλοτήτων που προκαλεί η τερηδόνα είναι τα σφραγίσματα δοντιών. Υπάρχουν διάφοροι τύποι υλικών που χρησιμοποιούνται για να «γεμίσουν» τις κοιλότητες και να επιδιορθώσουν τα δόντια.
Σίγουρα πρόκειται για τον πιο γνωστό τύπο σφραγίσματος, ειδικά τα προηγούμενα χρόνια. Το αμάλγαμα χρησιμοποιείται για περισσότερα από 150 χρόνια στον κλάδο της οδοντιατρικής. Πρόκειται για ένα μείγμα μετάλλων, συμπεριλαμβανομένου του ασημιού, του χαλκού, του κασσίτερου, του υδραργύρου και του ψευδάργυρου, και είναι ένα πολύ ισχυρό και ανθεκτικό υλικό για το γέμισμα των κοιλοτήτων. Είναι απόλυτα ασφαλές και ανθεκτικό, βέβαια δεν ενδείκνυται ιδιαίτερα η χρήση του σε εγκύους, θηλάζουσες γυναίκες, παιδιά και σε άτομα με νεφρική νόσο. Επίσης, πολλοί ασθενείς δεν το προτιμούν πλέον και εξαιτίας του χρώματός του, το οποίο ξεχωρίζει και δεν ταιριάζει με το χρώμα των υπολοίπων δοντιών.
Η ρητίνη αποτελεί ένα πάρα πολύ συνηθισμένο υλικό στις οδοντιατρικές πράξεις, καθώς χρησιμοποιείται και στις οδοντικές όψεις. Πρόκειται ίσως για την πιο δημοφιλή επιλογή σε υλικό σφραγίσματος, αφού η ρητίνη έχει το ίδιο χρώμα με τα δόντια. Έτσι, το σφράγισμα είναι διακριτικό και το αποτέλεσμα είναι φυσικό και αισθητικά ωραίο. Βέβαια, η ρητίνη ως υλικό έχει μεγαλύτερο κόστος από το αμάλγαμα και μπορεί να μην είναι εξίσου ανθεκτική.
Ο χρυσός και η πορσελάνη μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως υλικά για οδοντικά σφραγίσματα. Στο παρελθόν, ο χρυσός αποτελούσε μια δημοφιλή επιλογή για τις πιο πλούσιες τάξεις. Η πορσελάνη μοιάζει με το χρώμα των δοντιών, επομένως μπορεί να δώσει ένα φυσικό αποτέλεσμα, ο χρυσός από την άλλη όχι. Και οι δύο αυτές επιλογές είναι και οι πιο ανθεκτικές, αφού το αποτέλεσμα μπορεί να διαρκέσει περισσότερα από 20 χρόνια. Από πολλούς θεωρούνται τα καλύτερα υλικά για ένα σφράγισμα, βέβαια είναι και τα πιο ακριβά με διαφορά.
Ένα προσωρινό σφράγισμα δεν αποτελεί μια ολοκληρωμένη οδοντιατρική πράξη. Ουσιαστικά, τα προσωρινά σφραγίσματα πραγματοποιούνται όταν δεν υπάρχει αρκετός χρόνος για να ολοκληρωθεί το σφράγισμα ενός δοντιού. Τότε ο οδοντίατρος μπορεί να προτείνει μια βραχυπρόθεσμη προσωρινή σφράγιση. Αυτό θα αντικατασταθεί από το μόνιμο σφράγισμα σε μεταγενέστερη ημερομηνία.
Με τον όρο «βαθύ σφράγισμα» αναφερόμαστε σε σφραγίσματα που έχουν γίνει σε δόντια των οποίων η φθορά τους είχε φτάσει σε μεγάλα επίπεδα. Εάν ένας ασθενής κάνει βαθύ σφράγισμα, μπορεί να παρατηρήσει μία παραπάνω ευαισθησία στην κατανάλωση ζεστών ή κρύων φαγητών και ροφημάτων για περίπου 2 με 3 μήνες μετά τη διαδικασία.
Γενικά, ένα σφράγισμα μπορεί να διαρκέσει μία ώρα ή και λιγότερο. Ένα απλό σφράγισμα μπορεί να κρατήσει έως και 20 λεπτά. Βέβαια, για να πραγματοποιηθεί ένα βαθύ σφράγισμα ή πολλαπλά σφραγίσματα, μπορεί να χρειαστεί περισσότερη ώρα.
Η διαδικασία ενός σφραγίσματος είναι αρκετά απλή. Αρχικά, πραγματοποιείται τοπική αναισθησία, έτσι ώστε ο ασθενής να είναι πιο άνετα. Στη συνέχεια, αφαιρείται η τερηδόνα με τη χρήση τροχού και ακολουθεί το γέμισμα της κοιλότητας (σφράγισμα). Τέλος, το υλικό λειαίνεται, έτσι ώστε τα δόντια να κλείνουν σωστά μεταξύ τους (σύγκλειση).
Υπάρχει η πιθανότητα εξαιτίας ενός ατυχήματος ή κάποιας άλλης αιτίας, να χρειαστεί να επιδιορθωθεί το σχήμα ενός πρόσθιου δοντιού. Σε αυτή την περίπτωση δεν προτιμάται το σφράγισμα. Η καλύτερη θεραπευτική προσέγγιση είναι οι όψεις ρητίνης ή πορσελάνης, που μπορούν να προσφέρουν ένα φυσικό και εντυπωσιακό αποτέλεσμα.
Η οδοντιατρική πράξη του σφραγίσματος δοντιού πραγματοποιείται μόνο με τοπική αναισθησία.
Πολλοί ασθενείς αναρωτιούνται εάν πονάει το σφράγισμα ή εάν ο πόνος είναι και μετά από αυτό. Είναι γεγονός πως μετά από τη συνεδρία, το δόντι το οποίο υποβλήθηκε σε οδοντικό σφράγισμα μπορεί να είναι έχει μία ευαισθησία και να ενοχλήσει τον ασθενή όταν τρώει κάτι γλυκό, όταν κλείνει τα δόντια του (δάγκωμα) ή όταν καταναλώνει καυτές ή παγωμένες τροφές και ροφήματα.
Τις πρώτες μέρες μετά από ένα σφράγισμα αυτό είναι κάτι το φυσιολογικό. Εάν η κατάσταση συνεχιστεί για αρκετό καιρό, θα πρέπει ο ασθενής να επικοινωνήσει με τον οδοντίατρό του. Το οδοντικό σφράγισμα ως ιατρική πράξη δεν πονάει, καθώς πραγματοποιείται με τοπική αναισθησία.
Αυτό εξαρτάται από το υλικό το οποίο χρησιμοποιήθηκε στο σφράγισμα. Εάν έχει χρησιμοποιηθεί αμάλγαμα (μαύρο σφράγισμα), ο ασθενής θα πρέπει να αποφύγει την κατανάλωση τροφής για αρκετές ώρες μετά την ιατρική πράξη. Εάν το υλικό ήταν η ρητίνη (λευκό σφράγισμα), τότε ο ασθενής μπορεί σχετικά άμεσα να φάει, όταν δηλαδή περάσει η επίδραση της τοπικής αναισθησίας.
Είναι συνηθισμένο φαινόμενο σε παλιά μεγάλα σφραγίσματα αμαλγάματος να παρατηρείται σπάσιμο του δοντιού. Αυτό συμβαίνει γιατί το αμάλγαμα είναι πιο σκληρό υλικό σε σχέση με την οδοντίνη του φυσικού δοντιού. Όταν συμβαίνει αυτό, προτείνεται αφαίρεσή τους και η αντικατάστασή τους με λευκά σφραγίσματα ρητίνης ή στεφάνη δοντιού, καθότι αυτό το υλικό είναι πιο ελαστικό.
Η καλή στοματική υγιεινή μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη και αποφυγή της τερηδόνας. Μερικές από τις απαραίτητες ενέργειες πρόληψης είναι:
Το κόστος του οδοντικού σφραγίσματος εξαρτάται από μια πληθώρα παραγόντων. Αρχικά, σημαντικό ρόλο παίζει ο βαθμός τη φθοράς του δοντιού και η σοβαρότητα της τερηδόνας. Επίσης, η τιμή εξαρτάται από το ποιο υλικό θα χρησιμοποιηθεί για το γέμισμα της κοιλότητας του δοντιού, αλλά και πόσα δόντια θα χρειαστούν σφράγισμα. Ο οδοντίατρος θα σας κατευθύνει, έτσι ώστε να επιλέξετε την ιδανική λύση με βάση τις ανάγκες σας.
